2. In de categorie, tis mar een knie

Daar ligt tie dan. Kussentje eronder, vol met medical tape om de knieschijf enige sturing te geven en een ijszak erop tegen de pijn en zwelling. Het tweede bezoek aan de fysio deze week. Een uurtje training ging verre van soepel. Aan de ene kant wil ik me natuurlijk niet laten kennen tegenover alle zes de vrouwen in mijn groep, maar de laatste twee keer lukt me dat ook niet echt meer. Zelfs met fietsen wil de knie niet meer lekker mee. En mijn linker, die normaal het zware werk op de legpress een beetje mee over neemt, voelt ondertussen ook gewoon moe en pijnlijk aan.

Het was afgelopen dinsdag een week geleden. Een ontachtzaam moment. Niet goed opgelet bij het opstaan vanuit mijn bureaustoel en mijn knieschijf koos weer eens zijn eigen route. Deed even zeer maar leek me verder wel mee te vallen. Hij zat vrijwel direct weer goed. Achteraf bezien toch een grotere tik geweest dan verrwacht aangezien ik er, ruim een week later, nog mee loop te kloten. Wordt elke keer stijf, gaat vast zitten en zeurt eigenlijk de hele dag en nacht. Ik moet meer dan normaal, oppassen met opstaan, traplopen, vooral naar beneden. Zeker niet op mijn knieen zitten. Niet te ver wandelen, niet rennen. Op elk feestje op een stoel of kruk aan de kant om maar te voorkomen dat het mis gaat. Een avondje met iets teveel staan is eigenlijk al teveel gevraagd. Als ik op voorhand al weet dat ik niet kan zitten als het nodig is, ga ik tegenwoordig al niet meer op pad.

Ik ben er overal al mee geweest; 4 keer geopereerd in Breda; mezelf ingeschreven voor een medisch onderzoek; knie te ver versleten; kraakbeentransplantatie in Tilburg; knie te ver versleten; gewricht distractie in Utrecht; knie versleten op de verkeerde plek en ga zo maar door. De enige oplossing is eigenlijk een vervanging van het gewricht. Als ik er alleen erg goed mee op zou moeten passen en niet de hele tijd zo’n zeurende pijn aan zou hebben zou ik die operatie graag nog zo lang mogelijk uitstellen. Maar afgelopen week ben ik er al weer een paar keer van wakker geworden. Jammer, want de ‘Utrechtse’ oplossing met de synvisc injecties leek aardig te werken. Tenminste, ik had ’s nachts even geen last meer. Misschien is het wat voorbarig en heeft de knie nu gewoon een tikkie gehad en wordt het weer wat beter. Misschien ben ik gewoon wat te pessimistisch op dit moment.

Chondropathie noemen ze dat. ook wel bekend als artrose of versleten en/of kapot kraakbeen. Graad 1 valt wel mee dat kunnen ze eigenlijk alleen zien als ze in de knie kijken en er met een haakje op drukken. Het kraakbeen is zacht en het verend vermogen is dan minder. Door naar graad 2, met wat scheutjes wat onregelmatigheden in de structuur. Ook is de dikte minder dan de gebruikelijke 4mm. Graad 3 met scheuren en losse stukken kraakbeen. De dikte is dan ongeveer nog de helft. Uiteindelijk graad 4. Dat is plat gezegd ‘bot-op-bot’. Komt vaak voor vijftien tot twintig jaar na een meniscus operatie. Laat dat nu precies kloppen. Een jaar of vijf geleden begonnen deze problemen, nadat ik op mijn negentiende de eerste keer ben geopereerd, aan mijn meniscus destijds. In 2011 ben ik de eerste keer geopereerd aan kapot kraakbeen, een dikke twintig jaar later. Mijn laatste operatie in 2013 hebben ze er weer stukken uit verwijderd en met microfracturing proberen enigzins te herstellen. bijna 3 maanden op krukken en eigenlijk weinig bereikt. Toen was het al graad 4, zowel mediaal (binnenkant) als lateraal (buitenkant) en een femorale groeve met graad 3. Dat laatste zal wel niet veel beter zijn geworden de afgelopen jaren omdat mijn knieschijf regelmatig grote moeite heeft om netjes in het gareel te blijven.

Mijn laatste bezoek aan de orthopeed in Breda maakte eigenlijk het volgende duidelijk; Ik ben 20 jaar te jong. Gezien de normale levensduur van een kunstgewricht (plm. vijftien tot twintig jaar) en de gemiddelde ouderdom van de huidige mens doen ze dergelijke operaties niet graag bij mensen onder de 60 jaar. Zeker niet omdat deze het gewricht wat zwaarder belasten wat de normale levensduur zelfs nog wat kan verkorten. “We komen twintig jaar tekort” waren de letterlijke woorden van de chirurg. 20 jaar! In die jaren wordt het er zeker niet beter op, kraakbeen herstelt niet, het wordt alleen maar erger. Ik zal er alleen maar minder mee kunnen en meer last van krijgen. Dan klinkt twintig jaar erg lang, te lang, hopeloos ver weg. Hopeloos klinkt misschien erg sterk, maar soms heb ik wel dat gevoel. Natuurlijk relativeer ik dat meestal zo snel mogelijk weg. Er zijn immers veel ergere dingen, dingen waar je aan dood gaat en zo. Ben ik dan zo een zeur, denk ik dan.

Eigenlijk is het raar, de knie is eigenlijk simpel. Je kan er een foto of een scan van maken en daarop kan je zien wat er aan de hand is en er is een oplossing voor. De zaag erin, daarna een paar nieuwe onderdelen erin monteren en als het goed is, ben ik dan van een hoop gezeur en pijn af. Anders dan mijn andere problemen, waar je geen foto van kan maken waarop je kan zien wat er aan de hand is, waar veel moeilijker vat op is te krijgen en waar, mijns inziens, niet zo makkelijk een oplossing voor te vinden is. Het ‘grappige’ is dat ze waarschijnlijk toch veel met elkaar te maken hebben. Ik ben er wel achter dat ik het ene probleem niet zonder het andere probleem kan zien.

Waarom zou ik niet proberen het ene probleem met het andere proberen op te lossen? En hak ik de knoop, of knie in dit geval, niet gewoon door? Ik zie dan wel weer wat ze allemaal voor nieuwe dingen kunnen over twintig jaar. In de die periode kan ik dan hopelijk weer wat dingen doen die ik nu niet meer kan. En bovendien wie garandeert mij dat ik tachtig of zelfs negentig wordt. Morgen moet ik toevallig naar een begrafenis van iemand van 65. Stel dat ik maar zo oud zou mogen worden, dan zou ik twintig jaar, voor niks, hebben gewacht en afgezien. Niemand weet wat de toekomst ons brengt, maar mischien moet ik op een gegeven moment gewoon de gok wagen. Zo schiet het eignlijk ook niet op. Met die ‘schijtknie’…

Zo maar een nieuwe ijszak erop en een paar Ibuprofen voor het slapen gaan zodat ik hopelijk kan ik er nog een paar nachtjes goed over slapen.

(Eerste versie 28-09-2016)